معرفی رشته مردم شناسی

این رشته که در ایران بیشتر به نام «انسان‌شناسی» شناخته می‌شود، از چهار حوزه و گرایش وسیع «انسان‌شناسی فرهنگی»، «انسان‌شناسی زیستی»، «انسان‌شناسی باستان‌شناختی» و «انسان‌شناسی زبان‌شناختی» تشکیل می‌شود. آنچه شما در دوره چهار ساله کارشناسی می‌خوانید، همان انسان‌شناسی فرهنگی است؛ اگرچه درباره دیگر شاخه‌های این رشته نیز دروسی را خواهید گذراند. اما به‌طور کلی به یاد داشته باشید که چه در زبان فارسی و چه در دیگر زبان‌ها وقتی اصطلاح انسان‌شناسی به تنهایی به کار می‌رود، منظور همان شاخه فرهنگی آن است.

موضوع محوری در این رشته، مطالعه فرهنگ و درک دلایل تفاوت‌ها و شباهت‌های فرهنگی در جوامع و گروه‌های گوناگون است. تصوری نادرست درباره مردم‌شناسی یا همان انسان‌شناسی در ایران وجود دارد که آن را دانش گردآوری آداب و رسوم، بازی‌ها، داستان‌های عامیانه و خرافات و... می‌داند. در تصوری دیگر، انسان‌شناسی را دانش مطالعه فرهنگ‌های روستایی و عشایری و جامعه‌شناسی را دانش مطالعه فرهنگ‌های شهری می‌دانند اما هر دو این تصورات نادرست است. واقعیت اینست که انسان‌شناسی از همان آغاز پیدایش در غرب (به‌ویژه در امریکا، انگلستان و فرانسه به‌عنوان سه خاستگاه اصلی این دانش) هم کاربردی بود و هم نظری. امروزه نیز این دانش در بیش از چهل حوزه مختلف به مطالعه و بررسی می‌پردازد که برخی از آنها عبارت است از: انسان‌شناسی پزشکی، انسان‌شناسی سیاسی، انسان‌شناسی ورزش، انسان‌شناسی موسیقی، انسان‌شناسی هنر، انسان‌شناسی گردشگری، انسان‌شناسی صنعتی، انسان‌شناسی دین، انسان‌شناسی فیلم و سینما، انسان‌شناسی علم، انسان‌شناسی کار و مشاغل، انسان‌شناسی اقتصادی، انسان‌شناسی جنسیت، انسان‌شناسی محیط زیست و... . بنابراین شما به هر حوزه‌ای که علاقه داشته باشید، به راحتی می‌توانید در رشته انسان‌شناسی به آن حوزه وارد شده و فعالیت کنید. در هر یک از این حوزه‌ها شما نقش فرهنگ را در شکل‌گیری، تداوم و رشد یا افول آن حوزه بررسی می‌کنید. برای نمونه یکی از فعالیت‌هایی که انسان‌شناسان حوزه سینما انجام می‌دهند، بررسی دلایل فرهنگی گرایش مردم یک جامعه به ژانر و گونه‌ی خاصی از فیلم‌هاست. همچنین آنها نقش فیلم و سینما را در تغییرات فرهنگی یک جامعه نیز مطالعه می‌کنند. چندین دانشگاه در ایران دانشجویان را برای دوره‌های کارشناسی و ارشد این رشته پذیرش می‌کنند.